Το Σύνταγμα της Ισλαμικής Δημοκρατίας του Ιράν

Εγκρίθηκε το 1980 – Αναθεωρήθηκε το 1989

ΤΡΙΤΟ ΜΕΡΟΣ - Τα δικαιώματα του λαού

Το άρθρο 19

Ο πληθυσμός του Ιράν, ανεξάρτητα από την εθνοτική ή φυλετική του καταγωγή, απολαμβάνει ίσα δικαιώματα: το χρώμα του δέρματος, η φυλή, η γλώσσα ή άλλα χαρακτηριστικά δεν αποτελούν λόγο για προνόμια ή διακρίσεις.

Το άρθρο 20

Σύμφωνα με τους ισλαμικούς κανόνες, όλοι οι πολίτες του έθνους, άνδρες και γυναίκες, είναι ίσοι ενώπιον της προστασίας του νόμου και απολαμβάνουν όλα τα ανθρώπινα, πολιτικά, οικονομικά, κοινωνικά και πολιτιστικά δικαιώματα.

Το άρθρο 21

Σε συμμόρφωση με τους Ισλαμικούς κανόνες, η κυβέρνηση έχει καθήκον να εγγυηθεί τα δικαιώματα των γυναικών σε όλους τους τομείς και να εφαρμόσει τα ακόλουθα: 1. Δημιουργία συνθηκών που ευνοούν την ανάπτυξη της προσωπικότητας της γυναίκας και την αποκατάσταση των δικαιωμάτων της στον υλικό και πνευματικό τομέα. 2. Βοήθεια και υποστήριξη στις μητέρες, ιδιαίτερα κατά την περίοδο κύησης και ανάπτυξης των παιδιών, και προστασία παιδιών χωρίς οικογενειακή προστασία. 3. Η σύσταση αρμόδιων δικαστηρίων για την προστασία της ύπαρξης και της σταθερότητας της οικογένειας. 4. Δημιουργία ειδικής ασφάλισης για χήρες, ηλικιωμένες γυναίκες και γυναίκες χωρίς οικογενειακή υποστήριξη. 5. Ανάθεση της κηδεμονίας των παιδιών σε μητέρες που το αξίζουν, για την προστασία των συμφερόντων των παιδιών σε περίπτωση που δεν υπάρχει νόμιμος κηδεμόνας.

Το άρθρο 22

Η τιμή, η ζωή, η περιουσία, η στέγαση και η εργασία είναι απαραβίαστα δικαιώματα, εκτός από τις περιπτώσεις που προβλέπονται από το νόμο.

Το άρθρο 23

Δεν επιτρέπονται έρευνες για προσωπικές πεποιθήσεις και κανείς δεν μπορεί να διωχθεί ή να διωχθεί ποινικά λόγω των απόψεών του.

Το άρθρο 24

Η ελευθερία του Τύπου και η ελευθερία της έκφρασης των ιδεών στον Τύπο είναι εγγυημένα υπό την προϋπόθεση ότι δεν προσβάλλονται οι θεμελιώδεις αρχές του Ισλάμ ή τα δικαιώματα της κοινότητας. Οι λεπτομέρειες θα καθοριστούν με μεταγενέστερο νόμο.

Το άρθρο 25

Απαγορεύεται η παρακολούθηση και ο έλεγχος αλληλογραφίας, η καταγραφή τηλεφωνικών συνομιλιών και με σκοπό τη δημοσιοποίηση του περιεχομένου τους, η υποκλοπή τηλεγραφικών ή τηλετυπικών μηνυμάτων και η αποκάλυψη του περιεχομένου τους, η λογοκρισία, η μη παράδοση ή μη μετάδοση επικοινωνιών, η αδικαιολόγητη ακρόαση, η κατασκοπεία και κάθε είδους παρακολούθηση, εκτός από τις περιπτώσεις που ρητά προβλέπει ο νόμος.

Το άρθρο 26

Η δημιουργία πολιτικών κομμάτων και ενώσεων, επαγγελματικών ενώσεων, ισλαμικών θρησκευτικών ενώσεων ή άλλων αναγνωρισμένων θρησκευτικών μειονοτήτων είναι δωρεάν, υπό την προϋπόθεση ότι τέτοια κόμματα και ενώσεις δεν παραβιάζουν ή προσβάλλουν την ανεξαρτησία, την ελευθερία, την κυριαρχία και την εθνική ενότητα της χώρας, ούτε τους ισλαμικούς κανόνες ούτε τα θεμέλια της Ισλαμικής Δημοκρατίας. Κανείς δεν μπορεί να εμποδιστεί ή να εξαναγκαστεί να ανήκει σε τέτοιους συλλόγους.

Το άρθρο 27

Οι συγκεντρώσεις και οι πομπές, που διοργανώνονται από οποιονδήποτε, είναι δωρεάν, υπό την προϋπόθεση ότι είναι ειρηνικές και άοπλες και υπό την προϋπόθεση ότι δεν βλάπτουν τις ισλαμικές αρχές.

Το άρθρο 28

Ο καθένας, άνδρας ή γυναίκα, έχει το δικαίωμα να επιλέξει το επάγγελμα που θέλει, υπό την προϋπόθεση ότι η επιλογή δεν έρχεται σε αντίθεση με το Ισλάμ και το δημόσιο συμφέρον και δεν παραβιάζει τα δικαιώματα των άλλων. Η κυβέρνηση έχει την υποχρέωση να καλύψει τις ανάγκες της κοινωνίας για διαφορετικά επαγγέλματα διασφαλίζοντας ότι όλα τα άτομα έχουν ίσες ευκαιρίες και ίσες ευκαιρίες απασχόλησης σε διαφορετικούς κλάδους δραστηριότητας.

Το άρθρο 29

Καθένας έχει δικαίωμα να επωφεληθεί κοινωνικής πρόνοιας με τη μορφή ασφάλισης ή με άλλες μορφές σε περίπτωση διακοπής της εργασίας, απώλειας εργασίας, ανεργίας, γήρατος και αναπηρίας, έλλειψης οικογενειακής υποστήριξης, τραυματισμού, ατυχήματος, ανάγκης θεραπείας και ιατρικής βοήθειας. Η κυβέρνηση, εφαρμόζοντας τις πρόνοιες του νόμου και αξιοποιώντας τα κεφάλαια που προέρχονται από γενικά έσοδα και πληρωμές πολιτών, έχει καθήκον να μεριμνήσει για την παροχή των υπηρεσιών πρόνοιας και της οικονομικής ενίσχυσης που προαναφέρθηκαν, υπέρ κάθε πολίτη της χώρας.

Το άρθρο 30

Η κυβέρνηση έχει καθήκον να παρέχει δωρεάν τα μέσα εκπαίδευσης σε όλο τον πληθυσμό μέχρι την ολοκλήρωση του Γυμνασίου και να παρέχει δωρεάν τα μέσα της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης εντός των ορίων των δυνατοτήτων της χώρας.

Το άρθρο 31

Είναι δικαίωμα κάθε ατόμου και κάθε ιρανικής οικογένειας να απολαμβάνει επαρκή στέγαση για τις ανάγκες του. Η κυβέρνηση έχει καθήκον να μεριμνήσει για την πρακτική εφαρμογή αυτής της αρχής, δίνοντας προτεραιότητα σε όσους έχουν μεγαλύτερη ανάγκη, ιδιαίτερα στους αγρότες και τους εργάτες.

Το άρθρο 32

Κανείς δεν μπορεί να συλληφθεί παρά μόνο με νόμιμη εντολή και σύμφωνα με τις προβλεπόμενες διαδικασίες. Σε περίπτωση σύλληψης, η φύση και οι λόγοι της κατηγορίας πρέπει να κοινοποιούνται αμέσως εγγράφως στον κατηγορούμενο· εντός του ανώτατου χρονικού διαστήματος των είκοσι τεσσάρων ωρών πρέπει να σταλεί ο προκαταρκτικός φάκελος στις αρμόδιες δικαστικές αρχές και να κινηθεί το συντομότερο δυνατό η ακροαματική διαδικασία. Οι παραβιάσεις αυτής της αρχής τιμωρούνται από το νόμο.

Το άρθρο 33

Κανείς δεν μπορεί να εξοριστεί από τον τόπο κατοικίας του, ή να εμποδίζεται να κατοικήσει στον τόπο της επιλογής του ή να εξαναγκαστεί να διαμένει σε συγκεκριμένο τόπο, εκτός από τις περιπτώσεις που προβλέπει ο νόμος.

Το άρθρο 34

Το δικαίωμα αναζήτησης δικαιοσύνης απολαμβάνουν ένας και όλοι. Καθένας έχει το δικαίωμα να προσφύγει στη δικαστική αρχή προσφεύγοντας στα αρμόδια δικαστήρια: όλοι οι πολίτες του έθνους έχουν το δικαίωμα να προσφύγουν σε αυτά τα δικαστήρια. δεν είναι δυνατόν να εμποδίσει κανέναν να προσφύγει νομικά στα αρμόδια δικαστήρια για κάθε μεμονωμένη περίπτωση.

Το άρθρο 35

Σε όλα τα δικαστικά δικαστήρια, καθένας από τους αντισυμβαλλόμενους έχει το δικαίωμα να επιλέξει τον δικό του νόμιμο εκπρόσωπο. Εάν οι οικονομικές συνθήκες του διαδίκου δεν επιτρέπουν την επιλογή έμπιστου δικηγόρου, η νομική υπεράσπιση πρέπει σε κάθε περίπτωση να διασφαλίζεται από νομικό λειτουργό.

Το άρθρο 36

Η έκδοση καταδικαστικής απόφασης και η εκτέλεσή της μπορούν να γίνουν μόνο από αρμόδια δικαστήρια και σύμφωνα με το νόμο.

Το άρθρο 37

Ο νόμος προϋποθέτει αθωότητα. Κανείς δεν μπορεί να κριθεί ένοχος ενώπιον του νόμου, εκτός αν η ενοχή του αποδειχθεί σε αρμόδιο δικαστήριο.

Το άρθρο 38

Απαγορεύεται η άσκηση οποιουδήποτε είδους σωματικού ή ψυχολογικού βασανιστηρίου με σκοπό την απόσπαση ομολογιών ή πληροφοριών. Απαγορεύεται απολύτως να εξαναγκάσετε ένα άτομο να προσκομίσει στοιχεία εναντίον του, να ομολογήσει ή να ορκιστεί. Τα αποδεικτικά στοιχεία, οι ομολογίες και οι όρκοι που αποκτήθηκαν με τον παραπάνω τρόπο είναι παντελώς άκυρα. Οποιαδήποτε παράβαση αυτής της αρχής θα διώκεται σύμφωνα με το νόμο.

Το άρθρο 39

Απαγορεύεται η προσβολή, με οποιαδήποτε μορφή, της τιμής ή της αξιοπρέπειας ατόμου που υπόκειται σε σύλληψη, φυλάκιση ή εξορία. Η μη τήρηση αυτής της αρχής τιμωρείται από το νόμο.

Το άρθρο 40

Κανείς δεν επιτρέπεται, κατά την άσκηση των δικαιωμάτων του, να βλάπτει άλλους ή να βλάπτει τα συμφέροντα της κοινότητας.

Το άρθρο 41

Το δικαίωμα στην ιρανική υπηκοότητα είναι το απόλυτο δικαίωμα όλων των Ιρανών. Η κυβέρνηση δεν μπορεί να στερήσει από κανέναν Ιρανό πολίτη αυτό το δικαίωμα παρά μόνο όταν το ζητήσει ο ίδιος ο πολίτης ή όταν ο πολίτης έχει αναλάβει την υπηκοότητα άλλης χώρας.

Το άρθρο 42

Οι αλλοδαποί πολίτες μπορούν να λάβουν την ιρανική υπηκοότητα στις περιπτώσεις και σύμφωνα με τις διαδικασίες που ορίζει ο νόμος. Μπορούν να στερηθούν αυτής της ιθαγένειας εάν αναλάβουν την ιθαγένεια άλλου κράτους ή εάν το ζητήσουν οι ίδιοι.